Cel projektu

Celem projektu koncepcyjnego parku jest przywrócenie historycznego charakteru założenia parkowego, przy jednoczesnym zaadaptowaniu go do współczesnych potrzeb.
Park, przy tworzeniu którego prace rozpoczęto pod koniec XIX wieku, cechuje się układem swobodnym nawiązującym do stylu kaligraficznego z miękkimi, płynnymi liniami układu ścieżek.

W koncepcji starano się przywrócić ten charakter kompozycji poprzez uczytelnienie, a niekiedy odtworzenie dawnego układu komunikacji na podstawie dawnych map, planów miasta Tczewa, zdjęć i śladów w terenie. Wszystkie alejki staną się ciągami pieszymi, zaś ruch rowerowy, zgodnie z zaleceniem Urzędu Konserwatora Zabytków, będzie się odbywał poza granicami zabytkowego założenia.

Jak wykazała analiza dendrochronologiczna, znaczna część (około połowy – drzewa w kolorze żółtym) drzew na terenie parku, pochodzi z okresu powojennego i nie stanowi ona elementów historycznego układu. Jednakże nawet gdyby wszystkie je usunąć (czego oczywiście nie planuje się) okazałoby się, że w zasadzie nie zmieni to kwestii znacznego zacienienia parku. Widać to na projekcie koncepcyjnym, gdzie zaznaczono tylko drzewa starsze, sadzone w od końca XIX wieku do II Wojny Światowej. Dlatego planuje się jedynie nieznaczną wycinkę drzew młodszych, tam gdzie kolidują z przebiegiem odtwarzanych dawnych ścieżek, lub ich pokrój bądź stan zdrowotny będzie tego wymagał.

Przywrócone zostaną ważne elementy dawnej kompozycji parku – wejście od zachodu i od wschodu założenia. Zachodnie wejście (ryc. 1) zyska odtworzoną podłużną rabatę obsadzoną kwiatami jednorocznymi i wazy kwiatowe, nawiązujące do historycznych form. Natomiast odtworzenie wejścia od strony wschodniej, wymagałoby usunięcia lub przeniesienia jednego z trzech kortów tenisowych. Pozostałe dwa, pozostałybyna dawnym miejscu tak jak było przed I Wojną Światową.

Istotnym elementem parku jest rozległa polana w południowo – zachodniej części parku. Jest szczególnie cenna dla całości założenia, dzięki znacznemu nasłonecznieniu w tym raczej cienistym parku. Planuje się tu, po przeniesieniu elementów zegara słonecznego w inne miejsce, stworzenie polany piknikowej z leżakami, altaną piknikową (ryc. 3), kawiarenką – lodziarnią (ryc. 2) i towarzyszącym jej placem zabaw dla dzieci młodszych (ryc. 3, 4, 5, 6, 7). Nieco dalej na wschód, przy rezerwowym ujęciu wody, ulokowano plac zabaw dla dzieci starszych (ryc. 3, 4, 5, 6, 7). Po stronie północno – zachodniej polany usytuowany zostanie plac zabaw "piaskowy" (ryc. 8).

Kliknij, aby powiększyć

Elementem, który najbardziej zakłóca historyczną kompozycję parku jest amfiteatr. Jego nieatrakcyjna masywna bryła, zniekształcała przebieg głównej alejki dolnej, najstarszej części parku. Proponuje się likwidację ibudynku amfiteatru i plastikowych, agresywnych w barwie siedzisk. W to miejsce powstanie letnia, niewielka scena dla kameralnych koncertów, zaś amifiteatralna, słoneczna polana po usunięciu obecnych siedzisk, wyposażona zostanie w mniej liczne drewniane ławki i leżaki, sprzyjające tak wypoczynkowi jak i uczestniczeniu w ewentualnych występach. Zniknie ogrodzenie wydzielające teren amfiteatru i zostanie on przywrócony parkowi. Dzięki likwidacji amfiteatru będzie można przywrócić również historyczny przebieg głównej alejki parkowej.

Po obu stronach amfiteatru na dnie doliny, w północnej części parku, powstaną połacie barwnej łąki kwietnej (ryc. 9), koszonej raz rocznie jeśli jest wysiana z roślin jednorocznych, zaś dwukrotnie z gatunków wieloletnich. Aby móc podziwiać z bliska kwiaty łąkowe i jednocześnie jej nie deptać, zaproponowano poprowadzenie przez nią, nieco podwyższonego drewnianego pomostu.

Kolejny istotny element kompozycji parku to niewielkie owalne oczko wodne. Obecnie posiada betonową nieckę i ozdobione jest figurkami żab pochodzących z okresu powojennego. Proponuje się przywrócić, po likwidacji betonu, naturalne dno zbiornika, które umożliwi posadzenie na brzegu roślin wodnych, bagiennych i nadbrzeżnych. Nada to zbiornikowi bardziej naturalny charakter, taki jaki posiadał w okresie powstania parku. Planuje się zastosowanie fontanny (ryc. 10) tryskającej bezpośrednio z wody, tak jak było to w początkowym okresie tworzenia parku. Wokół zbiornika, przywrócone zostanie niskie stalowe ogrodzenie o formie, która przedstawiona została na dawnych fotografiach. Figurki żab, mimo że nie stanowią elementu o historycznym charakterze, są lubiane przez mieszkańców. Proponuje się umieścić je przy brzegu zbiornika wśród roślinności wodnej (może pomalowane na złoto?). Przywrócone zostaną nasadzenia, rosnących tam dawniej, wierzb płaczących przy półkolistych ławkach, po obu stronach zbiornika.

W budynku mieszkalnym przy Zakładzie Wodociągów i Kanalizacji w pobliżu zbiornika, mogłaby powstać restauracja.

W południowej, najmłodszej i nieco zacienionej części założenia parkowego powstanie ścieżka przyrodnicza, która pozwoli na zapoznanie się z krzewami cienioznośnymi takimi jak kalina, bez czarny czy dereń. Znajdzie się tu również, wewnątrz dużego okręgu, kolekcja różnych odmian różaneczników i azali.

W tej części parku umieszczono plac zabaw dla młodzieży m.in. ze znacznych rozmiarów piramidę wspinaczkową (ryc. 11). Jej delikatna ażurowa forma nie będzie kolidowała z historycznym charakterem parku. Przy dawnej ścieżce rowerowej, znajdą się elementy ścieżki zdrowia, zaś nieco dalej na północ, zaprojektowano siłownię na wolnym powietrzu oraz jaszcze jeden plac zabaw dla dzieci. Będzie on mógł służyć dzieciom, z racji pewnego zacienienia, szczególnie w upalne dni. W tej części parku znajduje się pagórek, dawniej wyższy niż obecnie. Zostanie on podwyższony a na jego szczyt, tak jak dawniej prowadziła będzie spiralna ścieżka.

We wschodniej części parku, dawniej należącej do sąsiadującej z nim szkoły, znajduje się fragment parku o odmiennym charakterze kompozycyjnym niż pozostała część założenia. Dominują tu linie proste, charakterystyczne dla kompozycji modernistycznych. Powstanie tu płytki zbiornik wodny, który dzięki systemowi niewysokich fontann będzie stanowił wodny plac zabaw dla dzieci (ryc. 12). Tu również znajdzie się labirynt (ryc. 13), z niewysokich krzewów jako atrakcja dla dzieci.

Krąg dębów czerwonych zostanie uzupełniony o brakujące egzemplarze, a tuż obok zaprojektowano ogród różany z pergolą dla róż pnących, towarzyszących różom wielkokwiatowym, rabatowym i okrywowym.

Dawna toaleta, będąca pod ochroną konserwatorską, zostanie przekształcona w centrum informacji. W pobliżu amfiteatralnej polany, przy głównej alejce w dolnej części parku, powstanie toaleta automatyczna (ryc. 14). Druga toaleta mogłaby się znajdować przy projektowanej restauracji.